Chủ nhiệm đề tài: Nguyễn Văn Tâm
Thuộc Chương trình NC cấp bộ 2009-2010
Đề tài đi sâu nghiên cứu phân tích, đánh giá đặc điểm nổi bật, xu hướng cơ bản và tác động chủ yếu của xu hướng tự do hóa thương mại thế giới giai đoạn 2001 – 2020 đến thương mại thế giới và Việt Nam, từ đó đưa ra gợi ý chính sách cho Việt Nam. Đề tài tập trung làm rõ các nội dung chủ yếu sau đây:
– Tình hình, đặc điểm nổi bật, xu hướng cơ bản và tác động chủ yếu của tự do hóa thương mại thế giới giai đoạn 2001 – 2020;
– Dự báo tự do hóa thương mại thế giới giai đoạn 2001 – 2020;
– Tác động của tự do hóa thương mại đến thương mại thế giới và Việt Nam giai đoạn 2001 – 2020 và chính sách thích ứng của Việt Nam.
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, đề tài gồm 3 phần chính:
Phần 1: Tổng quan về tự do hóa thương mại thế giới giai đoạn 2001 – 2020
Trong phần I, nhóm tác giả giới thiệu về một số nội dung:
– Khái niệm, cơ sở lý luận về tự do hóa thương mại thế giới giai đoạn 2001 – 2010;
– Quan điểm và chính sách của một số nước/khu vực về tự do hóa thương mại;
– Tình hình, đặc điểm thương mại thế giới thời kỳ 2001 – 2010;
– Những vấn đề nổi bật của tự do hóa thương mại thế giới;
– Những tác động của tự do hóa thương mại đến phát triển và cạnh tranh quốc tế
Phần 2: Dự báo tự do hóa thương mại thế giới giai đoạn 2011 – 2020
– Bối cảnh quốc tế 2010 – 2020: Toàn cầu hóa là xu hướng phổ quát; Phân chia lại ảnh hưởng chính trị và nguy cơ đe dọa nền chính trị thế giới; Diễn biến dân số học; Thay đổi tương quan sức mạnh quốc tế; Kinh tế thế giới sau khủng hoảng tài chính toàn cầu;
– Các xu hướng cơ bản của tự do hóa thương mại thế giới.
Phần 3: Tác động của tự do hóa thương mại thế giới đến Việt Nam và đối sách
– Chính sách thương mại Việt Nam từ khi Đổi mới đến nay. Đổi mới chính sách thương mại của Việt Nam theo hướng tự do hóa đã được thực hiện ở 3 mảng lớn: i) Các công cụ chính sách thương mại; ii) Quyền kinh doanh ngoại thương và; iii) Tự do hóa cơ chế quản lý ngoại hối.
– Tác động của tự do hóa thương mại đến kinh tế – thương mại Việt Nam.
– Một số gợi ý giải pháp chính sách cho Việt Nam.